Lucht is opgebouwd uit onderling niet-verbonden moleculen, die zich vrij door de ruimte bewegen. De in de pan opgesloten moleculen nemen alle beschikbare ruimte in beslag en weerkaatsen tegen de wanden.
Wanneer de temperatuur stijgt neemt de thermische beweging van de moleculen toe, waardoor ook hun verplaatsingssnelheid toeneemt. Wanneer het water kookt, neemt de hoeveelheid gas in de pan toe door de waterdamp. Omdat deze hermetisch gesloten is, blijft door de botsingen van deze gasmoleculen tegen de wand de druk continu toenemen. De veiligheidsklep treedt in werking om het systeem te stabiliseren.